گل محمدی یکی از گیاهان ارزشمند قابل کشت در بیشتر نواحی نیمه خشک ایران است. گل محمدی با خواص بی نظیر دارویی همواره مورد توجه شرکت های بزرگ داروسازی سراسر جهان بوده است. خواص گل محمدی تنها در مکتب طب سنتی ایرانی ها ارزشمند نیست، از دیرباز این گیاه در صنایع غذایی، داروسازی و عطرسازی کانون توجه بسیاری از وارد کنندگان اروپایی بوده است. کشت و پرورش گل محمدی اگر به صورت اصولی و علمی انجام پذیرد با مواد مؤثره خالص و درجه یک، تولید اسانس ارزشمندی با نام گلاب خواهد کرد. ضمناً روش های نوین اسانس گیری و تولید گلاب باعث شده که خواص دارویی گلاب بیش از گذشته حفظ گردد. در این مقاله ضمن بیان ارزش های اقتصادی و فرهنگی کشت گل محمدی، شما را با ابعاد دارویی خاص طب سنتی گلاب آشنا خواهیم نمود. خواص گلاب به‌طورکلی عبارتند از: خاصیت آنتی اکسیدانی و مبارزه با آسیب‌های رادیکال‌های آزاد، کاهندۀ خشکی، التهاب و آکنۀ پوست، مقابله با عفونت‌های چشمی و دهانی، رفع شورۀ سر و تغذیۀ مو و تأمین عطر و مزه و… .
خاصیت های گلاب در طب سنتی
گلاب با خواص دارویی شگفت انگیز طب سنتی در بین مردم قداست خاصی دارد. در ادامه به مهم ترین خواص دارویی گلاب اشاره خواهیم کرد:
- گلاب برای درمان آکنه و جوش صورت مفید است. خاصیت ضد التهابی و کاهنده چربی پوست در گلاب باعث شده که بانوان، مصرف کنندگان اصلی گلاب دو آتشه باشند. برای این منظور می توان گلاب را به صورت مخلوط با لیموترش به صورت ماسک استفاده کرد و یا با زعفران به مدت 5 دقیقه آن را بر روی پوست صورت گذاشت. در روش دوم پوست صورت را باید بعد از 5 دقیقه به خوبی با آب شست و شو داد.
- برای از بین بردن جای جوش (اسکار جوش)، گلاب همراه با آلوئه ورا به مدت 20 دقیقه معجزه می کند. توجه داشته باشید که تنها یکی از گونه های آلوئه ورا خاصیت دارویی و درمانی دارند و بعد از 20 دقیقه حتماً باید این ماسک برداشته شود.
- از گلاب به عنوان یک مرطوب کننده طبیعی و خنک کننده ارگانیک در طب سنتی استفاده می شود.
- برخی از مردم از پف زیر چشم شکایت می کنند، گلاب با خاصیت ضد التهاب و خنک کننده بودن از پف کردن زیر چشم جلوگیری خواهد کرد.
- اگر از زیاد شدن چین و چروک روی صورت ناراحت هستید، از ماسک گلاب غافل نشوید. این مایع باارزش می تواند پوست شما را شاداب و سرحال کند.
- جالب است بدانید که از گلاب برای درمان آفتاب سوختگی نیز استفاده می شود.
- گلاب رنگ صورت را باز می کند و رنگ صورتی لب های شما را زیباتر جلوه خواهد داد.این هم امتیاز آرایشی استفاده از گلاب می باشد.
- پودر زاج همراه با گلاب در رفع موهای زائد بدن مورد استفاده قرار می گیرد . یک قاشق چای‌خوری پودر زاج همراه با سه قطره گلاب خالص و دو قطره روغن زیتون، می تواند اثر زودن موهای زائد را ایجاد کند. هرچند بهتر است که پیش از استفاده نسبت به حساسیت های احتمالی پوست خود به پودر زاج مطمئن شوید.
- این روزها تبلیغات زیادی برای مواد تقویت کننده رشد مو می شود، اما گلاب ارزشمند ترین ماده تقویتی رشد موهای سر شما بدون هیچ هزینه اضافی است.
- به جز خواص ضد التهاب و تقویتی پوست و مو، گلاب دارای خواص بی نظیر تقویت قلب و اعصاب است. کاهش فشار خون و تقویت قلب مهم ترین آثار پزشکی گلاب می باشند
- گلاب برای درمان زخم معده مفید است و در درمان یبوست مورد استفاده قرار می گیرد.
- جالب است بدانید که از گلاب برای درمان گلو درد و سرماخوردگی نیز استفاده می شود. چراکه گلاب یک آنتی بیوتیک طبیعی است.
- از قدیم گلاب را برای قداست به چشم می زدند، امروزه ثابت شده که گلاب در بهبود بینایی مؤثر است و از آب مروارید چشم جلوگیری به عمل می آورد.
خواص گلاب برای پوست
ترکیب های سالم و مؤثر در درمان در گلبرگ‌های گل سرخ
- سیترونیل استات: عامل عطر و رایحه‌ی مطبوع گل سرخ
- اوژنول: آنتی اکسیدان قوی که با استرس اکسیداتیو مبارزه می نماید
- گرانیول: خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی
- متیل اوژنول: ضدعفونی‌کنندۀ طبیعی و بی‌حس‌کننده
- نرول: یک ترکیب آنتی بیوتیکی طبیعی
- سیترال: خاصیت ضدمیکروبی
- سیترونلول
- و این موارد ادامه دارد.
پیوند عمیق گلاب با فرهنگ ایرانی
زیبایی و تأثیر فرهنگی عمیق کاشت گل محمدی باعث شده که سالانه در فصل اردیبهشت عده زیادی توریست به قصد دیدن مراسم گلاب گیری راهی روستاهای اصفهان و فارس شوند. گلاب در فرهنگ ما ایرانی ها نماد سلامت، تازگی و طراوت می باشد.
گلاب علاوه بر فواید اقتصادی در بین مردم کشور ما جایگاه مذهبی نیز پیدا کرده است. به گونه ای که سالانه مقدار زیادی گلاب جهت تطهیر و خوشبو کردن اماکن مقدس مورد استفاده قرار می گیرد. اگر می خواهید که از گلاب خالص و ناب بهره مند شوید، پیشنهاد ما سفر به یکی از مناطق برزک، جوشقان قالی، نیاسر و قمصر استان اصفهان و یا نوایگان و لایزنگان استان فارس است.
کشت گل محمدی
گل محمدی از انواع گل رز می باشد که از قدیم بومی مناطق مرکزی ایران بوده است. گل محمدی و گلاب در طب سنتی همواره جایگاه رفیعی داشته اند، به گونه ای که در نسخه های نفیس طب سنتی، گلاب یکی از ارکان اصلی درمان بیماری ها به حساب آمده است، اما ارزش گیاهان دارویی تا حد زیادی به روش کشت آن گیاهان باز می گردد. گل محمدی از نظر نیاز آبی گیاهی مقاوم محسوب می گردد و در بیشتر خاک های ایران قابل کشت و بهره برداری است. خوشبختانه از نظر اشتغال آفرینی نیز این گیاه جایگاه بسیار ممتازی در بین گیاهان دارویی پیدا کرده است. توجه داشته باشید که گل محمدی بر خلاف رزهای زینتی گیاهی مقاوم و پایدار محسوب می گردد، هر چند که آفات آن با آفات سایر گونه های رز یکسان است. یکی از مهم ترین نکات کشاورزی گل محمدی، سعی در عدم استفاده از سموم و کود های شیمیایی است، این مواد شیمیایی بر گل‌های محمدی و اثر دارویی مواد مؤثره آن ها تأثیر مخربی خواهند گذاشت، بنابراین همواره بهترین گل های محمدی آن هایی محسوب می شوند که به صورت کاملاً ارگانیک داشت، کاشت و برداشت شده اند و تنها در روش های اسانس گیری از فناوری های جدید بهره مند بوده اند. پس در خرید گلاب ممتاز از ارزش ارگانیک بودن گیاهان آن غافل نمایند.
خواص گلاب
فرآوری گل محمدی
تنها محصول گل محمدی، گلاب نیست ولی مهم ترین محصول آن گلاب می باشد. برای بهینه کردن اسانس گیری و به دست آوردن بهترین نتیجه، بهتر است که روش فرآوری گل محمدی کاملاً مکانیزه و مدرن صورت پذیرد، هرچند عده زیادی از روستاییان به علت توان مالی ضعیف همچنان ترجیحشان روش های سنتی گلاب گیری است.
عنبر گل در طب سنتی
گل محمدی بعد از استحصال کامل با به جا گذاشتن مایعی دارویی و ارزشمند به رنگ سیاه با نام عنبر گل، فایده اقتصادی و دارویی طب سنتی خود را کامل می کند، این مایع به ظاهر بی ارزش در درمان دردهای عضلانی در طب سنتی به طور گسترده ای استفاده می شود.
گلاب در طب سنتی جایگاه والایی دارد، جایگاه فرهنگی، ادبی، اقتصادی و دارویی گلاب به سبب سال ها تلاش حکمای طب سنتی به دست آمده است. ارزشی که نسل های بعدی در قبال حفظ و انتقال آموزه های آن مسئول می باشند.
سخن آخر از زبان حافظ
ارزش گلاب در ادبیات ما بسیار دیده است. به طور مثال درشعر حافظ آمده است که «در کار گلاب و گل حکم ازلی این بود، کاین شاهد بازاری وان پرده نشین باشد. و باز هم به قول حضرت حافظ:
تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد
وجود نازکت آزرده گزند مباد
هر آنکه روی چو ماهت به چشم بد بیند
بر آتش تو به جز جان او سپند مباد
شفا ز گفته‌ی شکر فشان حافظ جوی
که حاجتت به علاج گلاب و قند مباد
بدون دیدگاه